حجت الاسلام والمسلمین صمصام الدین قوامی در گفت وگو با خبرگزاری حوزه با تبریک هفدهم ربیع و همچنین سالروز وحدت حوزه و دانشگاه گفت: امروزه به شدت نیازمند ایجاد یک مرکز تولید علم در نظام جمهوری اسلامی که علم را به معنی واقعی آن تولید و در خدمت تمدن نوین اسلامی قراردهد هستیم.
وی افزود: این مرکز باید یک مرکز واحد باشد؛ زیرا تعدد در آن نیز چندان جالب نیست که یک بخش حوزه یک بخش در دانشگاه یا دولت یا.... باشد؛یک مرکزعالی باید طراحی کنیم که در عرصه علمی، پوشش دهنده باشد؛ این مرکز خود به خود وحدت می آورد.
رئیس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی عنوان کرد: تا زمانی که ساختارها و سازمان ها متنوع هستند، هیچگاه نمی توانیم به اصل وحدت بخش خود برسیم، زیرا هر کدام از آنها روش و منشی برای خود دارد و حاضر نیستند زیر بار بروند و خود را متولی دانش می دانند.
وی گفت: حوزه علمیه مولد علم است و دانشگاه نیز که خود را محل دانش می داند، دولت نیز می گوید که علم من باید کاربردی باشد؛ به همین خاطر برخی از وزارت خانه ها برای خود دانشگاه دارند، زیرا ناامید می شوند و خود برای خود علم تولید می کنند.
وی تصریح کرد: باید این کثرت را به یک وحدت مبدل کنیم؛ جوانه های این امر در انقلاب اسلامی زده می شود؛ اوایل انقلاب، نیل به حوزه زیاد شد و سپس این اشتیاق کم شد و میل دانشگاه پیدا شد و در حال حاضر در دهه اخیر میل به حوزه بیشتر شده است که نماد این جریان را می توان مدرسه معصومیه دانست که امروزه بسیاری افرادبا مدرک دکتری و ارشد برای تحصیل به این مدرسه مراجعه می کنند.
حجت الاسلام والمسلمین قوامی اظهارکرد: اگر امروز صدها و چند هزار دانشجوی پی اچ دی و ارشد وارد حوزه می شوند گویای این حقیقت است که گرانش باعث این گرایش شده است و حوزه گرانیگاه شده است و دانشگاه محل خدمت حوزویان شده است تا تحصیل.
وی گفت: طلاب در دانشگاه معارف برای کار در دانشگاه ها آموزش می بینند و آماده می شوند؛ البته یک تعدادی از طلاب برای تحصیل به دانشگاه می روند، ولی پس از تحصیل مجددا به حوزه باز می گردند؛ برخی نیز در دانشگاه می مانند و عضو هیئت علمی می شوند.
امام جمعه پردیسان بیان کرد: در مجموع بحث خدمت و تدریس یک بحث است و بحث تولید علم و تحصیل آن بحثی دیگر؛ امروزه حوزه در حال جذب است.
وی گفت: در این بین دو حادثه روی داده است؛ یکی تنها راه تولید علوم انسانی اسلامی که اجتهاد حوزوی است و نه دانشگاه که این مساله در حال تثبیت و تفهیم و مساله دیگر را آیت الله اعرافی مدیر جدید حوزه های علمیه در مدرسه معصومیه بیان کرد که خطاب به دانشجویانی که وارد حوزه شده بودند که معارفی تولید کنید که مطابق رشته تحصیلی شما در دانشگاه است؛ یعنی در عرصه تربیت و اقتصاد و سیاست و حقوق و.. اجتهادی کار کنید.
این مدرس حوزه خاطرنشان کرد: در گذشته بذر این کار را در حوزه کاشتیم و این بذر امروزه به بار نشسته است که دانشجویان در رشته های تخصصی خود وارد حوزه شوندو با تکیه به علوم دینی و قواعدفقهی کار کنند.
وی گفت: رهبر انقلاب فرمودند انقلاب اسلامی توصیه می کند که علوم انسانی تمدن ساز علوم انسانی اسلامی با روش اجتهاد حوزوی هستند وراه های دیگر نیز محدود است و نمی توان با راه های دیگر اسلامی درست کرد سخنی است که باید به آن توجه کرد.
این استاد حوزه و دانشگاه عنوان کرد: نمی توان هر چیزی را با هر روشی به نام و وصف اسلامی تولید کرد و آن را به اسلامیت موصوف کرد؛ از این جهت یک واقعیت در اجرا ایجاد شده است و این مساله در عرصه مدیریت حوزه نیز خود نمایی می کند؛ امروزه مدیر حوزه های علمیه دانشمند و مجتهدی است که فقه التربیه را بیان کرده است و خوشبختانه این حقیقت در واقع نیز تثبیت شده است که جز اجتهاد راهی نیست.
حجت الاسلام والمسلمین قوامی بیان کرد: این موضع گرانش حوزه علمیه را تقویت کند که اینجا مادر علم استدلالیست و نه ترجمه ای و مصرفی و یا ابزاری؛ حوزه محل تولید علم تمدنی است و تمدنی که انقلاب اسلامی برای آن به وجود آمده است و به همین دلیل شاهد هستیم که دهه چهارم مرکزیت حوزه علمیه در حال نهادینه شدن است.
این نظریه پرداز علوم اجتماعی و مدیریت بیان کرد: جریان زلال انقلاب اسلامی به سمت وحدت پیش می رود چون وحدت امری فعالانه است در مقابله اتحاد که امری منفعلانه است، زیرا در وحدت دو عنصر فعال با هم متحد می شوند ولی در اتحاد این دو عنصر موضع انفعالی دارند.
وی گفت: تولید علم اسلامی و انسانی به این معنی نیست که دانشگاه ها باید حذف شوند؛ بلکه به این معنی است که یک مشارکتی باید انجام شود و دانشگاه در شناخت موضوع و حوزه در تحمیل محمول کار کند و نظریه بپردازد؛ نظریه پردازی و نظام سازی مهم است ولو اجتهادی که در مرحله نظر بماند تمدن ساز نیست؛ باید مثل شهید صدر و امام و شهید بهشتی نظریه پردازی کنیم.
این مدرس حوزه و دانشگاه یادآورشد: حوزه علمیه باید برای مرکزیت علم به این نکته برسد؛ دانشگاه امکان تولید نظریه اسلامی ندارد، زیرا طبع آنها بر ترجمه و دانش غربی است و کانون علم انسانی را غرب می دانند و این بافت را نمی توان تغییر دارد.
وی گفت: به این بافت برای شناخت موضوع نیازمندیم که مجتهد حضور داشته باشد و با محوریت حوزه علم را اسلامی کنند و این کار باید بهص ورت مساله محور انجام شود که این مدل در بنیاد فقهی مدیریت اسلامی انجام شده است که اساتید دانشگاه با نگاه صرف دانشگاهی به تدریس می پردازند و مجتهدان این مباحث را گرفته و با قواعد علمی و فقهی و قرآنی و روایات آنها را هدایت می کنند و به روند بهتر آنها را غنی سازی کرده و کمبودها را با کمک وحی و روایات معصومین(ع) جبران کنند.
حجت الاسلام والمسلمین قوامی بیان کرد: دانشگاه باید مشاورت و کارشناسی کند؛بهترین وحدت این است که دانشگاه کارشناسی کنند و حوزه آنها را بگیرند و به علوم انسانی تبدیل کند.
وی گفت: این روند می تواند در غالب ان جی اوها تقویت شود و این روند نماد وحدت علمی حوزه و دانشگاه را شکل می دهد؛ نیروی عالم وقتی تربیت می شود که هم موضوع شناس شود و هم حکم شناس هم نظریه پرداز و هم نظام ساز شود.
استاد حوزه خاطرنشان کرد: علم در فرهنگ ما سلطان است و این سلطه نیازمند یک ارگان واحد است که جهت دهنده و هدف گذار باشد زیرا تنها معلم ما نیز معصومین هستند.
امام جمعه پردیسان با ابراز خوشبینی نسبت به این جریان گفت: تاکیدات رهبری روی این محور امیدوار کننده است؛ انقلاب ما صاحب قانون است و زبان خاص خود را دارد؛ این انقلاب وحدت علمی می خواهد که باید شکل بگیرد.
